‘Mỹ - Trung tương kính’ - bí mật Tống Mỹ Linh chỉ biết sau 8 năm Tưởng Giới Thạch qua đời

Tống Mỹ Linh gửi đồng hồ đi sửa, không ngờ lại phát hiện ra một bí mật ẩn giấu của Tưởng Giới Thạch.

Nửa đêm ngày 5 tháng 4 năm 1975, nhà lãnh đạo nổi tiếng Tưởng Giới Thạch vĩnh biệt cõi đời, cả đất nước Đài Loan ai nấy đều thương tiếc. Mấy tháng sau, phu nhân Tống Mỹ Linh thân tâm mệt mỏi, rời Đài Loan đến Hoa Kỳ định cư. Ngoài hành lý, bà còn mang theo chiếc đồng hồ bỏ túi bằng vàng 14K mà người chồng Tưởng Giới Thạch tặng bà khi kết hôn. Vào một ngày sau 8 năm, chiếc đồng hồ quả quýt vốn vẫn hoạt động bình thường này bỗng dưng trục trặc. Tống Mỹ Linh gửi đồng hồ đi sửa, không ngờ lại phát hiện ra một bí mật ẩn giấu của Tưởng Giới Thạch. 

"Trung - Mỹ tương kính" 

Người đầu tiên phát hiện ra bí mật này là Dương Văn Đạt tiên sinh (Yang Wenda), một thợ sửa chữa đồng hồ trứ danh, ông đã tốt nghiệp khóa 16 của Học viện Quân sự Whampoa (Trường Quân sự Hoàng Phố - học viện quân sự đào tạo sĩ quan lục quân của Trung Hoa Dân Quốc hoạt động từ năm 1924-1927). Bởi Dương tiên sinh có tay nghề tinh xảo, nên đã nhận được sự tin cậy của nhiều quan chức chính phủ, và Tưởng Giới Thạch cũng chính là một trong những khách hàng của ông. Chiếc đồng hồ bỏ túi bằng vàng 14K do bà Tống Mỹ Linh ủy thác để sửa chữa là sản phẩm của Nhà máy đồng hồ Glenn ở Cincinnati, Hoa Kỳ. Khi đó nhà máy này đã đóng cửa, các linh kiện để sửa chữa của nhà sản không còn trên thị trường Hoa Kỳ, nên chiếc đồng hồ này đã được gửi từ Mỹ về Đài Loan nhờ Dương tiên sinh sửa chữa.

Sau khi nhận được chiếc đồng hồ quả quýt này, ông Dương Văn Đạt đã cẩn thận tháo rời nó. Sau khi tháo các bộ phận, ông bất ngờ phát hiện có bốn ký tự Trung Quốc "Trung Mỹ tương kính" (中美相敬 - Trung Quốc và Mỹ tôn trọng lẫn nhau) được khắc trên bề mặt bên trong của vỏ đồng hồ. Sau khi việc sửa chữa hoàn tất, ông bèn thông báo lại cho phu nhân Tống Mỹ Linh chuyện này. 

Bà Tống vô cùng kinh ngạc, bởi bí mật này Tưởng Giới Thạch chưa từng nói với bà. Sau khi nhận lại chiếc đồng hồ đã sửa chữa xong, Tống Mỹ Linh nhìn dòng chữ "Trung Mỹ tương kính" ở bên trong, bên cạnh còn khắc ngày 1 tháng 12 năm Dân quốc 16, ngày hai người kết hôn. Những hồi ức dần ùa về, bà nhớ lại hàm ý năm đó của bốn chữ này:

Đó là lấy hai chữ "Trung" và "Mỹ", biểu thị ý tứ 'vợ chồng tương kính như tân' ('vợ chồng tôn trọng như thuở đầu').

Hồi tưởng lại tình cảnh trước lúc hai người kết hôn, năm đó cuộc hôn nhân này cũng không được mọi người ủng hộ, bởi tuổi tác của hai người chênh lệch nhau 11 Tuổi, hơn nữa Tưởng Giới Thạch được giáo dục bởi văn hóa Trung Quốc truyền thống và quân sự Nhật Bản, còn Tống Mỹ Linh hoàn toàn tiếp thụ giáo dục phương Tây. 

Thời bấy giờ do sự chênh lệch về tuổi tác và được hưởng nền giáo dục khác biệt nhau, mối quan hệ giữa Tưởng Giới Thạch (phải) và Tống Mỹ Linh (trái) không được ủng hộ. (Getty)

Tuy vậy, hai bên lại cho rằng cuộc hôn nhân này có lợi cho sự nghiệp cách mạng, tại hôn lễ Tưởng Giới Thạch đã công khai bày tỏ: "Tôi tin chắc rằng từ hôm nay kết hôn với Tống nữ sĩ trở về sau, sự nghiệp cách mạng của tôi ắt có tiến bộ; Tôi có thể an tâm dành hết trách nhiệm cho cách mạng... Vì vậy, cuộc hôn nhân hôm nay của hai chúng tôi, thực sự là nền tảng cho sự nghiệp cách mạng của hai người".

Ngày 1 tháng 12 năm 1927, Tưởng Giới Thạch và Tống Mỹ Linh tổ chức hôn lễ của họ. (Miền công cộng)

Chưa đến vài tháng sau khi kết hôn, Tưởng Giới Thạch bắt đầu lĩnh quân bắc phạt, một năm sau thống nhất cả nước. Tưởng Giới Thạch ngoại việc thực hiện lời hứa đối với cách mạng trong ngày hôn lễ, ngoài ra cũng lặng lẽ thực hiện lời thề "Trung - Mỹ tương kính" được khắc bên trong chiếc đồng hồ quả quýt.

Cuộc sống tương kính như tân sau ngày cưới

Bởi vì hai vợ chồng Tưởng Giới Thạch và Tống Mỹ Linh có lịch trình công việc và nghỉ ngơi khác biệt, cho nên quanh năm "chia phòng mà ngủ". Tống Mỹ Linh là “cú đêm”, ngủ muộn và dậy muộn, còn Tưởng Giới Thạch thì luôn ngủ sớm dậy sớm, rạng sáng 5 giờ đã thức dậy, ông rửa mặt nhẹ nhàng cẩn thận từng li từng tí, sợ đánh thức Tống Mỹ Linh còn đang ngủ say.

Thói quen ăn uống của hai người cũng khác biệt như ngày với đêm. Tưởng Giới Thạch chỉ ăn đồ ăn kiểu Trung Quốc ở quê hương Ninh Ba, trong khi chế độ ăn uống của Tống Mỹ Linh gần như hoàn toàn của phương Tây, bà thích ăn salad xà lách. Tuy vậy, hai người luôn kiên trì ăn cùng một bàn, trò chuyện về việc nhà.

Tưởng Giới Thạch và Tống Mỹ Linh ăn tối tại nhà riêng ở Trùng Khánh. (Getty)

Có lần trong bữa ăn, Tưởng Giới Thạch nói đùa với vợ: "Em chắc là con dê kiếp trước đầu thai, nếu không sao lại thích ăn cỏ đến vậy?"

Tống Mỹ Linh không chịu yếu thế, trả lời: "Anh mà đem măng chấm với nước sốt tương vừng, thì còn gì ngon hơn?"

Mặc dù là đệ nhất phu nhân nhưng Tống Mỹ Linh vẫn thường xuyên tự mình mang món điểm tâm ngọt cùng đồ uống đến thư phòng của Tưởng Giới Thạch, khi hai người đi du lịch, cũng thường chuẩn bị đồ ăn cho nhau.

Về giải trí và thư giãn, Tống Mỹ Linh rất thích xem phim, bà có thể thức trắng đêm để xem. Nhưng Tưởng Giới Thạch chỉ xem với vợ một lúc, khi có thời gian nghỉ ngơi thì nhất định là đi ngủ, và chưa từng bị những thứ khác lôi kéo khiến trì hoãn công việc và nghỉ ngơi của mình. Một phương diện khác, Tống Mỹ Linh có thói quen hút thuốc, nhưng bà tuyệt không bao giờ hút thuốc trước mặt Tưởng Giới Thạch.

Vì chịu tác động sâu sắc của nền giáo dục Tây phương, Tống Mỹ Linh có lối sống tương đối phóng khoáng. Tuy vậy, bà vẫn không hề ép buộc hay để thói quen của mình ảnh hưởng đến Tưởng Giới Thạch. (Getty)

Đam mê chung duy nhất của hai người là văn hóa truyền thống Trung Hoa, Tưởng Giới Thạch rất giỏi nhạc Trung Quốc, mỗi lần quốc yến đều sẽ mời đoàn nhạc Trung Quốc diễn tấu. Tống Mỹ Linh thích hội họa truyền thống của Trung Quốc, cả đời bà đều không ngừng theo học hội họa, và là đệ tử thân truyền của danh họa nổi tiếng Trương Đại Thiên (Zhang Daqian).

Hai người thỉnh thoảng cũng xảy ra tranh cãi, từng có một lần Tống Mỹ Linh hờn dỗi rời nhà, nhưng Tưởng Giới Thạch vẫn nghĩ tất cả biện pháp khuyên bà về nhà, có khi còn nhờ chị vợ Tống Ái Linh khuyên giải giúp, vì vậy Tống Mỹ Linh cuối cùng nguôi giận trở về nhà. Từ đó về sau, những người giúp việc xung quanh đều quen thuộc, hiểu rõ hai vợ chồng này sẽ không thể giận nhau lâu, mà Tưởng Giới Thạch thường là người đầu tiên "đầu hàng" người kia.

Các cặp vợ chồng “tương kính như tân” là một mỹ đức trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, và vợ chồng hòa thuận là một trong 'ngũ luân' truyền thống. “Kính” trong "Thuyết văn giải tự" có nghĩa là cung kính và tận tâm, ngoài việc thể hiện người vợ kính yêu chồng, chồng trân quý vợ, thì cả hai còn có mối quan hệ bổ sung cho nhau trong sự nghiệp và cuộc sống, cùng nhau trưởng thành.

Vợ chồng “tương kính như tân” là một mỹ đức trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, ngoài việc thể hiện sự trân trọng và kính yêu lẫn nhau, thì cả hai còn có mối quan hệ bổ sung cho nhau trong sự nghiệp và cuộc sống, cùng nhau trưởng thành. (Miền công cộng)

Kế thừa di chí của Tưởng Giới Thạch, "Tôi sẽ trở lại" 

Tống Mỹ Linh tuy tiếp thụ kiểu giáo dục phương Tây, nhưng lại có mỹ đức của phụ nữ truyền thống Trung Quốc, một mực âm thầm hỗ trợ chồng, trợ giúp chồng hoàn thiện sự nghiệp cách mạng.

Trong Chiến tranh chống Nhật, Trương Học Lương bị ĐCSTQ xúi giục khởi xướng sự biến Tây An, Tống Mỹ Linh dẫu đang bạo bệnh vẫn thâm nhập vào doanh trại của địch, thương lượng với Trương Học Lương, Chu Ân Lai cùng những người khác, và cuối cùng đạt được một giải pháp hòa bình.

Khi Tưởng Giới Thạch lãnh đạo quân dân toàn diện đánh quân Nhật, Tống Mỹ Linh ở hậu phương đã tổ chức các công xưởng phụ nữ và trường học thời chiến, cũng đích thân may quần áo của binh lính ở tiền tuyến để động viên họ chiến đấu. Trong giai đoạn này, bà đã đích thân viết thư, mời phi công người Mỹ Chennault đến Trung Quốc với tư cách là cố vấn không quân, và cuối cùng thành lập Đội Hổ bay để hỗ trợ quốc quân kháng chiến. Vì vậy, Tống Mỹ Linh được xưng là "mẹ của Không quân Trung Quốc".

Khi Tưởng Giới Thạch cũng quân dân đang ở tiền tuyến, Tống Mỹ Linh ở hậu phương đã đích thân may quần áo cho binh lính để động viên họ chiến đấu. (Getty)

Vào cuối năm 1941, Hoa Kỳ tham chiến. Tống Mỹ Linh đã đến Quốc hội Hoa Kỳ để phát biểu về vấn đề này, kêu gọi người dân Hoa Kỳ ủng hộ cuộc chiến của Trung Quốc chống Nhật Bản. Trong chuyến thăm Hoa Kỳ, phong thái cao nhã và cách ăn nói ôn hòa của bà đã được mọi tầng lớp xã hội ở Hoa Kỳ tôn trọng, và dư luận nước Mỹ cũng bùng nổ "cơn sốt Tống Mỹ Linh".

Hình ảnh Tống Mỹ Linh diễn thuyết trước đám đông lớn ở thành phố New York vào ngày 19/03/1943. (Getty)

Sau năm 1949, chính quyền trung ương chuyển đến Đài Loan và bà cũng theo Tưởng Giới Thạch đến Đài Loan. Trong những nỗ lực của chồng để xây dựng cơ sở phục hưng chống cộng ở Đài Loan, bà cũng đã thành lập Liên hiệp Phụ nữ Trung Hoa chống cộng sản. Đồng thời bà lưu tâm đến công việc giảng dạy cho thế hệ trẻ, thành lập Trường Mẫu giáo Hoa Hưng và Trường Trung học Thực nghiệm Tiến Đức (sau này là Đại học Sư phạm Chương Hóa), và từng là hiệu trưởng của Đại học Công giáo Phụ Nhân. 

Trong thời gian ở Đài Loan, bà cũng nhiều lần đi thăm nước Mỹ, tiến hành ngoại giao phu nhân, đồng thời thúc đẩy các vấn đề Hoa kiều. Bà đã tham dự Tiệc chào mừng của Hoa kiều, tại đó bà liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng của Trung Hoa Dân Quốc. Trong bài phát biểu của mình, bà nói:

"Ngày nào Trung Hoa Dân Quốc còn tồn tại, chủ nghĩa cộng sản không thể chiếm được Châu Á..."

Năm 1975, sau khi Tưởng Giới Thạch qua đời, bà ở góa sống tại nước Mỹ, đến năm 80 tuổi bà vẫn nhất quyết kế thừa di chí của chồng, ở hải ngoại đoàn kết kiều dân. Trong bất kỳ cuộc họp công khai nào, bà vẫn luôn kiên trì nhấn mạnh: "Đài Loan là niềm hy vọng tự do cho người dân Trung Quốc đại lục, cũng là ngọn hải đăng tự do ở châu Á".

Tổng thống Mỹ Harry S. Truman đang tiếp đón bà Tống Mỹ Linh tại Nhà Trắng vào ngày 29/08/1945. (Getty)

Cuối tháng 5 năm 1981, chị gái của bà là Tống Khánh Linh qua đời tại Trung Quốc, Đại sứ quán Trung Quốc tại Hoa Kỳ đã gửi cáo phó cho Tống Mỹ Linh, hy vọng bà về Bắc Kinh cũng viếng, nhưng đã bị bà thẳng thắn từ chối. Vào tháng 7 năm sau, Liêu Thừa Chí (Liao Chengzhi), Bộ trưởng Bộ Công tác Mặt trận Thống nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã gửi một bức thư cho Tổng thống Đài Loan khi đó là Tưởng Kinh Quốc, kêu gọi tiến hành các cuộc đàm phán hòa bình xuyên eo biển. Lúc này, Tống Mỹ Linh đã công khai công bố "Thư ngỏ gửi Liêu Thừa Chí" để ủng hộ chính sách "ba không" của Tưởng Kinh Quốc. Ngay ở phần mở đầu bà đã tuyên bố: "Không tiếp xúc, không đàm phán, không thỏa hiệp", là để nói rằng Trung Hoa Dân Quốc, dân tộc Trung Hoa và Quốc Dân Đảng của tôi là làm được chính khí hạo nhiên như vậy! Đồng thời, bà cũng kêu gọi Liêu Thừa Chí kế thừa di chí của cha mình là Liêu Trọng Khải (Liao Zhongkai) và rút khỏi ĐCSTQ.

Năm 1986, Tống Mỹ Linh gần 90 tuổi, đã trở lại Đài Loan để dự lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Tưởng Giới Thạch. Tại đây, trước hàng chục nghìn người có mặt, bà đã đọc bài diễn văn quy mô lớn cuối cùng trong cuộc đời mình: "Tôi sẽ trở lại". Bà hy vọng các thành viên Quốc dân Đảng và quần chúng có mặt, có thể để cho quang huy của chủ nghĩa Tam Dân phổ chiếu đại lục, bà trích dẫn nguyện vọng của Tưởng Giới Thạch chồng mình khi còn sống. Bà nói:

"Chúng ta kiến thiết Đài Loan, là muốn lấy Đài Loan làm một căn cứ chống cộng phục quốc, là xây dựng một pháo đài chống cộng ở Viễn Đông; Mục đích của kiến thiết Đài Loan, chính là ở cả nước, ở Châu Á, ở nhân loại trên toàn thế giới. Phạm vi không gian, cố nhiên không giới hạn trong Đài Loan, phạm vi thời gian, cũng không giới hạn ở hiện tại. Mọi người nhất định phải sâu sắc sáng tỏ mục đích to lớn cùng ý nghĩa vĩnh cửu của việc kiến thiết Đài Loan, mới có thể vượt qua hết thảy gian nan và ngăn trở.

Cả cựu tổng thống và Tống Mỹ Linh đều tin tưởng sâu sắc rằng dân tộc Trung Hoa nhất định có thể sinh tồn và phục hưng sức mạnh. Cựu tổng thống gọi đó là “sức mạnh để hoàn thành sứ mệnh lịch sử”. Mỹ Linh tin rằng loại tiềm lực to lớn này, đủ để giúp cho dân tộc chúng ta sau khi chịu bao đau thương có thể khôi phục nguyên khí. Loại sức mạnh này đến từ văn hóa lâu đời năm nghìn năm và sự tu dưỡng đạo đức tạo thành, hơn nữa còn ầm ầm sóng dậy, vĩnh viễn không bao giờ bị diệt mất". 

Tống Mỹ Linh tuy tiếp thụ kiểu giáo dục phương Tây, nhưng lại có mỹ đức của phụ nữ truyền thống Trung Quốc, một mực âm thầm hỗ trợ chồng, trợ giúp chồng hoàn thiện sự nghiệp cách mạng. (Getty)

Bà Tống Mỹ Linh qua đời vào ngày 23 tháng 10 năm 2003 tại căn hộ của mình ở Manhattan, New York, hưởng thọ 105 tuổi, và là đệ nhất phu nhân sống lâu nhất trong số các nguyên thủ quốc gia tham gia Thế chiến II. Câu chuyện về cuộc đời bà, cùng câu chuyện "Trung - Mỹ Tương Kính" và người chồng Tưởng Giới Thạch, là những câu chuyện đẹp sẽ mãi mãi trường tồn trong lịch sử.

Quỳnh Chi
Theo Epoch Times

Đăng theo NTDVN

Những tài liệu tham khảo:
- "Những ngày của tôi với Tưởng Giới Thạch và con trai của ông ấy", Tác giả: Wang Feng, Weng Yuan, Xuất bản tháng 12 năm 2015.
- "Cựu Tổng thống Tưởng Trung Chính vĩ đại", Tác giả: Du Yingmu, Nhà xuất bản Danh vọng, tháng 9 năm 1987.
- Tổ chức Giáo dục Trung Văn, Tuyển tập bài phát biểu của Tưởng phu nhân Tống Mỹ Linh.