Kẻ cho vay nặng lãi Bắc Kinh và câu chuyện buồn của nước bạn Lào

Tiền của Trung Quốc đi tới đâu, chính phủ quốc gia đó sẽ bị tham nhũng hoá, người lao động của Trung Quốc sẽ tràn vào quốc gia đó như một chiến thuật ‘di dân, đồng hoá có chủ đích’. Quan trọng hơn, các dự án Trung Quốc cho vay để đầu tư sẽ dở dang, kéo dài đến mức nó trở thành khoản nợ khổng lồ; một kiểu cho vay nặng lãi. Câu chuyện vỡ nợ chính phủ của nước bạn Lào đang mô tả sinh động hết thảy những nhận định này…

Ảnh chụp màn hình từ đoạn phim video của Truyền hình Quốc gia Lào được quay vào ngày 03/12/2021 qua AFPTV cho thấy Chủ tịch Lào Thongloun Sisoulith (trên cùng bên trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trên cùng bên phải) vẫy tay khi họ xem các chuyến tàu nối thành phố Côn Minh của Trung Quốc (ảnh dưới bên phải ) và thủ đô Vientiane của Lào (hình dưới bên trái) - khởi hành trong thời gian khai trương tuyến đường sắt trị giá 6 tỷ USD do Trung Quốc xây dựng, mất 5 năm để xây dựng theo Sáng kiến Vành đai và Con đường trị giá hàng nghìn tỷ USD của Trung Quốc. (Ảnh của STR / AFPTV / AFP qua Getty Images)

Dù chưa khủng hoảng như Sri Lanka nhưng người dân Lào đã bắt đầu khó khăn trong tiếp cận nhiên liệu, lạm phát tăng vọt, tăng trưởng đình trệ. 

Tình trạng thiếu nhiên liệu đã buộc các trạm xăng dầu ở Thủ đô Vientiane phải treo thông báo hết hàng. Nhiều tài xế vất vả di chuyển qua nhiều trạm xăng khác nhau với hy vọng có thể đổ đầy bình phương tiện. Các doanh nghiệp và đơn vị nhập khẩu nhiên liệu ở Lào đang phải vật lộn với việc chuẩn bị đủ ngoại tệ để mua xăng dầu từ nước ngoài. Theo tình hình hiện tại, Lào phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn nhiên liệu nhập khẩu. Một số doanh nghiệp và đơn vị nhập khẩu nhiên liệu ở Lào đã phải tạm ngừng hoạt động do không có lãi trong bối cảnh giá nhiên liệu nhập khẩu bị ảnh hưởng lớn do tỷ giá đồng kip Lào/USD bất lợi.

Lạm phát hiện tại cũng là vấn đề đáng lo ngại ở Lào khi tỷ lệ lạm phát của nước này tăng vọt đến 23,6%, theo số liệu ghi nhận mới nhất vào tháng 6/2002, tương đương với gần ½ tỷ lệ lạm phát của Sri Lanka tại cùng thời điểm. Tỷ lệ lạm phát của Sri Lanka tăng gấp đôi trong thời gian 3 tháng, từ 29,8% (gần tương đương với số liệu Lào hiện tại) hồi tháng 4/2022 đến 69.8% vào tháng 7/2022. 

Tất cả số liệu và thực trạng khan hiếm năng lượng đang báo hiệu một cuộc khủng hoảng lớn hơn với Lào, khủng hoảng vỡ nợ quốc gia, một con đường tương tự như Sri Lanka, một kết quả không tránh khỏi khi rước “sói” Trung Quốc vào nhà.

Viễn cảnh rực rỡ Bắc Kinh vẽ ra cho Lào

Khi Lào và Trung Quốc đánh dấu kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, các quan chức và doanh nghiệp nặng ký của cả hai nước cam kết xây dựng cộng đồng Lào-Trung với một tương lai chung.

Theo tờ ASEAN-China Centre cho biết, ông Sonexay Siphandone, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Lào, cho biết hai nước đã hình thành quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện và Lào đang nỗ lực thu hút đầu tư để biến đất nước không giáp biển thành một quốc gia gắn liền với đất liền.

Ông Sonexay đưa ra nhận xét này tại cuộc đối thoại bàn tròn với các CEO Trung Quốc được tổ chức cả trực tuyến và ngoại tuyến trong Hội chợ Triển lãm Trung Quốc-ASEAN lần thứ 18 và Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh và Đầu tư Trung Quốc-ASEAN, khai mạc tại Nam Ninh, thủ phủ của khu tự trị của người Trang ở Quảng Tây của Trung Quốc.

Ông Khampheng Saysompheng, Bộ trưởng Bộ Công thương Lào, cho biết dự án đường sắt Trung Quốc-Lào là một ví dụ điển hình về hợp tác song phương sẽ tăng cường kết nối giữa Lào và các nước trong khu vực.

Được thiết kế như một tuyến đường sắt tốc độ cao, đoạn 414 km nối thủ đô Viêng Chăn và Boten (ở biên giới phía bắc với Trung Quốc) có thể cung cấp cho CHDCND Lào một liên kết đất liền với các chuỗi cung ứng toàn cầu và khu vực, có thể làm cho đất nước phát triển hơn hấp dẫn các nhà đầu tư, tạo việc làm mới và đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế.  

Các dự án khác bao gồm đoạn Vientiane-Vang Vieng đã hoàn thành của đường cao tốc Lào-Trung, dự án đường sắt Lào-Trung hàng đầu trong khuôn khổ Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường, Đặc khu Kinh tế Boten và Khu Phát triển Viêng Chăn Saysettha.

Ông Ren Hongbin, Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc, cho biết Trung Quốc sẵn sàng tăng cường hợp tác kinh tế và thương mại song phương với Lào. Ông nói: “Trung Quốc sẽ cung cấp hỗ trợ cho nền kinh tế Lào trong khả năng của mình, hỗ trợ Lào chống lại đại dịch và khuyến khích đầu tư nhiều hơn vào Lào”.

Theo ông Sonexay, Trung Quốc là nhà đầu tư lớn nhất của Lào, thực hiện 815 dự án trị giá hơn 16 tỷ USD từ năm 1989 đến tháng 7/2021, theo ASEAN-China centre đưa tin.  

Bất chấp sự gián đoạn của đại dịch, Trung Quốc vẫn tiếp tục đầu tư vào 21 dự án tại Lào, với tổng vốn đầu tư lên tới 2,5 tỷ USD. Các dự án thuộc lĩnh vực khai khoáng, dịch vụ, điện, nông nghiệp và cơ sở hạ tầng, ASEAN-China centre cho biết thêm. 

Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành CAIH Lu Dongliang cho biết công ty đang thực hiện gần 20 dự án liên quan đến nền kinh tế kỹ thuật số tại Lào và các nước ASEAN khác. Ông Lu cho biết: “CAIH đã thành lập trung tâm điện toán đám mây đầu tiên tại Lào cùng với Công ty vệ tinh Châu Á Thái Bình Dương của Lào. Thông qua các đối tác của chúng tôi tại Lào, chúng tôi đã cung cấp hỗ trợ về tư vấn và công nghệ cho hệ thống tin nhắn tức thời của chính phủ Lào, cải thiện hoạt động của nó thông qua số hóa."

Theo ông Gao Yan, Chủ tịch Hội đồng Xúc tiến Thương mại Quốc tế Trung Quốc, cho biết đầu tư trực tiếp của các doanh nghiệp Trung Quốc vào Lào đã tăng 8,9% so với cùng kỳ năm ngoái lên 1,24 tỷ USD vào năm ngoái. Thương mại song phương giữa hai nước tăng 48,1% so với năm trước trong nửa đầu năm 2021, đạt 2,3 tỷ USD, theo số liệu được trình bày trong tờ ASEAN-China centre. 

“Thương mại song phương giữa Quảng Tây và Lào đã tăng 2,7 lần vào năm 2020 và 2,3 lần trong nửa đầu năm nay, cho thấy tiềm năng tăng trưởng rất lớn”, theo như ông Lan Tianli, thống đốc khu tự trị của người Trang ở Quảng Tây cho biết.

Người dân Lào chẳng được lợi ích gì từ khoản đầu tư từ Trung Quốc

Tuy nhiên, các nguồn tin của Lào cho biết đầu tư của Trung Quốc vào Lào đã tăng từ năm 1989 lên 16 tỷ USD, nhưng số tiền này ít mang lại lợi ích cho các công dân bình thường, trong khi tác động tiêu cực từ các dự án phát triển của Trung Quốc không được thống kê chính xác. 

Theo như ông Sonexay Siphandone - Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư - đã phát biểu trong một cuộc họp với các nhà đầu tư Trung Quốc rằng “Đầu tư của Trung Quốc chiếm vị trí hàng đầu tại Lào, với hơn 800 dự án quy mô nhỏ, vừa và lớn với tổng giá trị 16 tỷ USD. ”

Tổng đầu tư nước ngoài được thêm vào tính toán GDP của đất nước, là 19 tỷ đô la vào năm 2020, "nhưng các dự án lớn như đập thủy điện và các dự án cơ sở hạ tầng khác không phân phối lợi ích của chúng một cách đồng đều cho người dân địa phương", một nhà nghiên cứu Lào nói với RFA với điều kiện ẩn danh vì lý do bảo mật.

“Thật khó tưởng tượng nổi số liệu mà chúng ta nói chỉ về giá trị của các khoản đầu tư chứ không đề cập đến lợi ích thực sự mà người dân nhận được ”.

Ví dụ, một tuyến đường sắt cao tốc Lào-Trung đang được xây dựng ở Lào với chi phí dự kiến ​​6 tỷ USD đã mang lại lợi ích cho nhiều người Trung Quốc hơn là công nhân Lào, nhà nghiên cứu cho biết.

Ông nói: “Phần lớn lao động được nhập khẩu từ Trung Quốc, trong khi lao động phổ thông của Lào được tuyển dụng với mức lương thấp hơn nhiều”.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, việc các đồn điền chuối do Trung Quốc đầu tư ở Bắc Lào lạm dụng thuốc diệt cỏ và thuốc trừ sâu đã gây hại đến môi trường và sức khỏe của người dân sống ở các khu vực xung quanh, ông nói thêm.

“Đây không phải là sự phát triển bền vững, bởi vì các cộng đồng bị ảnh hưởng không được phép tham gia vào [việc quản lý] các trang trại. Về lý thuyết, đây là những thỏa thuận đôi bên cùng có lợi, nhưng trên thực tế mọi thứ hoàn toàn khác ”, ông nói.

Các dự án thủy điện và khai thác mỏ của Trung Quốc, đường sắt Lào-Trung và một dự án đường cao tốc ở thủ đô Vientiane của Lào cũng đã khiến hàng nghìn gia đình phải di dời, trong đó nhiều người đã mất trang trại, thu nhập và cách sống trong quá trình này.

Nhà nghiên cứu cho biết: “Đây là những tác động rất lớn và sẽ mất một thời gian dài để mọi thứ trở lại tình trạng bình thường. Khi tôi đi du lịch miền Bắc, tôi nhìn thấy những vườn chuối bị bỏ hoang. Ông chủ Trung Quốc đã quay trở lại Trung Quốc và công nhân Lào vẫn chưa được trả lương”.

Một cố vấn pháp lý của Lào đề nghị giấu tên cho biết, "Công nhân Lào làm việc trong các dự án của Trung Quốc được trả lương thấp hơn, trong khi các doanh nhân Trung Quốc mua khách sạn, nhà nghỉ và nhà hàng ở những nơi mà tuyến đường sắt Lào-Trung chạy qua", theo như RFA đưa tin. 

Cố vấn pháp lý cho biết có một khoảng cách rất lớn giữa giá trị các khoản đầu tư của Trung Quốc vào Lào và những tác động tiêu cực mà họ tạo ra.

“Sẽ không có ý nghĩa gì nếu chỉ nói với mọi người giá trị cao của các khoản đầu tư của Trung Quốc,” một doanh nhân Lào đồng ý, cũng giấu tên. “Tác động của các dự án đầu tư của Trung Quốc là môi trường bị hủy hoại và người dân địa phương mất cách kiếm sống, và không ai báo cáo chi phí ước tính của việc này”.

Các quan chức cấp cao của Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lào không phản hồi gì trước những thắc mắc của người dân.

Tuy nhiên, một quan chức cấp bộ thấp hơn cho biết Lào và Trung Quốc, những quốc gia có hệ thống chính trị độc đảng tương tự, đang nỗ lực tăng cường nền kinh tế của Lào bằng cách xây dựng một “cộng đồng chung vận mệnh” - một cụm từ trong bài phát biểu năm 2017 của Chủ tịch nước cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình.

Mất tự chủ về nợ và điện năng, Lào đã giao vận mệnh của mình cho Bắc Kinh

Những năm gần đây đã chứng kiến ​​nhiều lo ngại về quy mô ảnh hưởng của Trung Quốc đang mở rộng ở Lào. Gần một nửa tổng số nợ công của Lào hiện do Trung Quốc nắm giữ. Công ty nhà nước Trung Quốc, China Southern Power Grid, hiện nắm giữ cổ phần kiểm soát trong lưới điện quốc gia của Lào và vào tháng 12/2021, tuyến đường sắt cao tốc Lào-Trung có nhiều tranh cãi dự kiến ​​sẽ bắt đầu hoạt động. 

Như vậy, nếu nói Trung Quốc kiểm soát cả nước Lào không quá lời. Ai là chủ nợ chính là kẻ có quyền kiểm soát và can thiệp. Chưa kể, Trung Quốc còn sở hữu toàn bộ điện lưới quốc gia của Lào, nguồn năng lượng không thể thiếu của bất kỳ nền kinh tế nào. Là chủ nợ lớn nhất, nắm quyền kiểm soát nguồn năng lượng cơ bản nhất, chính phủ và người dân Lào đã giao vận mệnh của họ cho Trung Quốc. 

Trung Quốc là một đối tác cực kỳ quan trọng đối với Lào, nhưng không phải là đối tác duy nhất của Lào. Tuy nhiên, dần dần trong suốt khoảng thời gian hợp tác, Trung Quốc dần vượt mặt các đối tác khác về các khoản viện trợ, đầu tư, và thu mua hàng xuất khẩu từ Lào.  

Bắt đầu bằng tài trợ viện trợ song phương, Nhật Bản từ lâu đã là nhà tài trợ viện trợ song phương lớn nhất của Lào. Nhật Bản là một nhà tài trợ có uy tín lớn đã cung cấp các dự án đạt tiêu chuẩn cao trên nhiều lĩnh vực, theo thông tin The Diplomat cung cấp.  

Nhà tài trợ viện trợ song phương lớn thứ hai của Lào là Hàn Quốc, với viện trợ của Hàn Quốc đã tăng lên đáng kể trong thập kỷ qua. Với tư cách là thành viên của Ủy ban Hỗ trợ Phát triển OECD (DAC), Seoul tuân thủ các tiêu chuẩn cho vay giống như các nhà tài trợ OECD khác, ví dụ như minh bạch tài trợ, tránh viện trợ ràng buộc và tách Viện trợ phát triển chính thức (ODA) khỏi Trực tiếp nước ngoài Đầu tư (FDI) và Các dòng chính thức khác (OOF). Một điểm khác biệt giữa viện trợ của Hàn Quốc và của nhiều nhà tài trợ OECD khác là hỗ trợ tài chính cho các sáng kiến ​​phát triển đô thị như làm đẹp Công viên Chao Anouvong ven sông Mekong của Viêng Chăn.

Với rất ít rõ ràng và minh bạch trong số liệu liên quan đến hệ thống cho vay và báo cáo của Trung Quốc, rất khó để đưa ra những so sánh chính xác về tài trợ phát triển của Trung Quốc với các nhà tài trợ khác. Tuy nhiên, có một sự đồng thuận rộng rãi là Trung Quốc hiện đã sánh ngang hoặc vượt Nhật Bản về nguồn hỗ trợ tài chính phát triển cho quốc gia này (Lào).

Là một quốc gia không có đất liền, các quốc gia láng giềng là đối tác quan trọng của FDI vào Lào, đầu tư vào nhiều lĩnh vực, bao gồm thủy điện, kinh doanh nông nghiệp, khai thác mỏ, xây dựng cơ sở hạ tầng và môi trường xây dựng mới. Cho đến nay, Trung Quốc là nhà cung cấp FDI lớn nhất cho Lào. Trong 20 năm qua, nó đã rót hơn 10 tỷ đô la đầu tư vào đất nước.

Trong cùng khoảng thời gian 20 năm, các nhà cung cấp FDI lớn thứ hai và thứ ba của Lào là Thái Lan và Việt Nam đã đầu tư lần lượt 4,7 tỷ đô la và 3,9 tỷ đô la, trong khi Hàn Quốc và Nhật Bản chỉ cung cấp những khoản tương ứng lần lượt là  751 triệu USD và 180 triệu USD.

Đáng chú ý, FDI của Nhật Bản vào Lào không có cùng quy mô hoặc tầm quan trọng như nguồn tài trợ viện trợ của nước này, mặc dù năm 2019 tổng cộng là 22 triệu đô la, trở thành nhà đầu tư lớn thứ năm của Lào. Trong cùng năm, tổng vốn FDI của Trung Quốc đạt khoảng 1 tỷ USD.

Trong nhiều năm, các chuyên gia đã cảnh báo về các vấn đề cấu trúc. Lào chưa bao giờ thực sự “mở cửa” với thế giới từ cuối những năm 1980. Việc mở rộng thương mại với phương Tây, hoặc thậm chí với những người khổng lồ châu Á như Nhật Bản và Hàn Quốc, là rất ít. Lào chủ yếu bán khoáng sản, lương thực, thủy điện và hầu như chỉ buôn bán với các nước láng giềng Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam.

Trong khi tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm từ 8% năm 2013 xuống còn 6,3% năm 2018, thì nó đã giảm mạnh xuống 4,7% vào năm 2019, một dấu hiệu cho thấy mọi thứ đã đi sai hướng trước khi Covid-19 xuất hiện, theo Asia Times đưa tin. 

Thay vì xây dựng một cơ sở sản xuất bền vững, chính phủ đã tập trung vào các dự án chi phí cao, vay nợ. Hàng trăm đập thủy điện đang hoạt động hoặc đang được xây dựng. Đáng chú ý nhất, chính phủ đã đánh cược 6 tỷ đô la Mỹ vào tuyến đường sắt nối Viêng Chăn đến Côn Minh, ở miền nam Trung Quốc, khai trương vào cuối năm ngoái. Nhưng đây là một dự án mạo hiểm rủi ro cao với các khoản cho vay của Trung Quốc chưa trả được và nhà nước Lào sẽ phải gánh chịu hầu hết chi phí nếu dây chuyền không thành công về mặt thương mại. Phần lớn phụ thuộc vào việc các chính phủ Đông Nam Á khác, cụ thể là Thái Lan, có quyết định mở rộng tuyến đường sắt chở hàng xuyên suốt khu vực hay không.

Chính phủ cộng sản Lào đã khiến quốc gia này phải gánh thêm nợ - và một số người cho rằng quá nhiều đối với Trung Quốc, nước mà một số người cáo buộc đã thúc đẩy “ngoại giao bẫy nợ” đối với nước láng giềng phía nam của mình. 

Theo Asia Times cho biết, tháng 8 năm ngoái, Ngân hàng Thế giới đã tuyên bố trong một báo cáo rằng nợ công của Lào ở mức 13,3 tỷ USD, tương đương 72% GDP. Tuy nhiên, nó có thể cao hơn nhiều. Ông Bounchom Oubonpaseuth, Bộ trưởng Tài chính Lào, cho biết quốc gia này phải trả hơn 400 triệu đô la một năm tiền và gần như đã không thể trả nỗi những khoản thanh toán đó vào năm ngoái.

Các tổ chức xếp hạng quốc tế đã hạ điểm tín dụng của Lào, khiến việc huy động tiền trên thị trường trái phiếu quốc tế trở nên khó khăn hơn - điều mà Vientiane đã cố gắng thực hiện gần đây khi các khoản nợ khác đến hạn.

Lào đã có cơ hội đăng ký Sáng kiến ​​Đình chỉ Dịch vụ Nợ của Ngân hàng Thế giới nhưng thay vào đó, Lào quyết định đi theo con đường thỏa thuận tái cơ cấu nợ trực tiếp với Trung Quốc, chủ nợ lớn nhất của nước này. Điều đó chứng kiến ​​Electricité du Lào, công ty điện lực nhà nước, đã bán bớt một phần cho một công ty Trung Quốc.

Lào đang trên đường trở thành Sri Lanka kế tiếp

Lào đã trải qua một đại dịch đặc biệt tồi tệ, trong khi nền kinh tế hầu như không tăng trưởng vào năm 2020 và 2021. Tại Đông Nam Á, tỷ lệ người chết trên dân số do Covid-19 của Lào chỉ thấp hơn Brunei, Thái Lan và Philippines, theo số liệu Our World In Data cho biết.

Đối với Lào, năm 2022 được cho là năm phục hồi kinh tế. Thay vào đó, lạm phát đã lên tới 23,6% trong tháng 6/2022, mức cao nhất trong 18 năm và là một trong những mức cao nhất ở châu Á. 

Bên cạnh đó, cuộc chiến ở Ukraine, khiến giá nhiên liệu quốc tế tăng vọt, đã tác động đặc biệt đến Lào. Trong tháng 4, giá xăng và dầu diesel lần lượt tăng 72% và 96,6% so với cùng kỳ năm ngoái, theo Cục Thống kê Lào.

Nhiều tháng nay, người dân phải xếp hàng nhiều giờ tại các trạm xăng dầu trên cả nước do hết xăng. Kể từ ngày 9/5, những thiếu hụt đó cũng đã ảnh hưởng đến Vientiane, thủ đô và là quê hương của hầu hết giới tinh hoa chính trị và kinh doanh của quốc gia. Phần lớn đất nước đã phải đối mặt với tình trạng thiếu xăng dầu trong nhiều tháng.

Giờ đây, các bài viết giận dữ xuất hiện thường xuyên trên mạng xã hội. Chính phủ nói rất ít về cách họ dự định giải quyết tình hình khan hiếm này nên việc này càng làm tăng thêm sự thất vọng của công chúng. Các chủ trạm xăng dầu cũng bị kéo vào cuộc và bị chỉ trích vì bị cho là lợi dụng tình hình.

Trong một bình luận hiếm hoi vào ngày 22/5, Bộ Công Thương và Hiệp hội Nhiên liệu và Khí đốt Lào đã kêu gọi công chúng chỉ mua loại xăng họ cần trong một nỗ lực để tiết kiệm dự trữ nhiên liệu đang cạn kiệt cho nông dân và công nhân vận tải.

Mặt khác, tiền lương lại đang trì trệ. Ngân hàng Thế giới (The World Bank) tính toán rằng chưa có đợt tăng lương tối thiểu nào tại quốc gia này kể từ năm 2018. Mức tăng trưởng có thể sẽ vào khoảng 3,8% trong năm nay , mặc dù điều đó phụ thuộc rất nhiều vào cách chính phủ giải quyết vấn đề nghiêm trọng nhất: nợ. Moody's Investors Service đã cảnh báo rằng Lào đang ở trên bờ vực vỡ nợ, khi cơ quan này đã hạ xếp hạng tín nhiệm của Lào một lần nữa vào ngày 14/6 xuống Caa3.

Chi phí sinh hoạt tăng, xăng dầu khan hiếm nhưng tiền lương lại không tăng khiến người dân Lào rất tức giận. Một phần trong đó là do chính phủ cung cấp tương đối ít hỗ trợ tài chính cho người dân trong thời kỳ đại dịch. Ngoài ra, nội các của Phankham được cho là đã hành động quá chậm, không tạo ra được chuyển biến gì cho tình hình của người dân trong suốt 2 năm lại đây. 

Nhu cầu ngoại tệ cần thiết cho hàng hóa nhập khẩu ngày càng lớn. Đồng thời, nhà nước đang rất cần ngoại tệ để trả nợ dịch vụ. Ngân hàng trung ương đổ lỗi cho các nhà giao dịch tiền tệ không chính thức về việc tích trữ tiền. Trong khi đó, các chuyên gia nói rằng nó phức tạp hơn. Ông Sonexay Sithphaxay, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Lào, thừa nhận trong một cuộc họp báo trong tháng 6 rằng chỉ có 33% giá trị xuất khẩu của nước này thực sự trở lại nền kinh tế thông qua hệ thống ngân hàng trong bốn tháng đầu năm nay. Phần còn lại đang được cất giữ ngoài khơi, ông nói.

Mặc dù đã có những lời bàn tán trên mạng xã hội về việc bắt đầu các cuộc biểu tình trên đường phố, cho đến nay vẫn chưa có cuộc biểu tình nào thành hiện thực. Những buổi biểu diễn bất đồng chính kiến ​​công khai rất hiếm xảy ra ở Lào. Các phong trào dân chủ ngầm đã lên kế hoạch cho các cuộc biểu tình đường phố trong quá khứ nhưng hầu hết chỉ kéo dài vài phút trước khi cảnh sát ập vào. Hầu hết các nhà hoạt động đều đang ở trong tù hoặc đã sống lưu vong nhiều năm.

Thủ tướng Lào, ông Phankham Viphavanh đang vật lộn để giữ vững nền kinh tế và quản lý. Ông cho rằng nền kinh tế Lào sẽ chỉ tăng trưởng 4% mỗi năm cho đến năm 2025. Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới dự đoán con số này là 3,8% cho năm nay.

Như vậy, thắt lưng buộc bụng hiện là từ thông dụng ở Viêng Chăn. Chính phủ muốn hạn chế chi tiêu nhà nước và tăng thuế, các chính sách hợp lý mà Ngân hàng Thế giới cũng khuyên. Tuy nhiên, chính phủ đã cố gắng làm cả hai điều này trong nhiều năm nhưng không thành công. Và ngay cả khi thành công, nó sẽ tạo thêm gánh nặng cho công chúng, gây thêm nhiều vấn đề cho Đảng Nhân dân Cách mạng Lào.

Minh Đăng

Đăng theo NTDVN