Theo tin từ hãng Reuters hôm 30/4, Tổng thống Donald Trump cho biết thỏa thuận thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc hiện có tầm quan trọng thứ yếu so với việc ứng phó với đại dịch COVID-19.
Ông Trump đe dọa sẽ áp dụng các biện pháp thuế quan mới đối với hàng hóa Trung Quốc để trừng phạt việc Bắc Kinh che giấu dịch virus corona, khiến căn bệnh từ Vũ Hán bùng phát thành đại dịch toàn cầu.
Theo Reuters, những tuyên bố mạnh mẽ của Tổng thống Trump cho thấy sự thất vọng ngày càng lớn của ông đối với Bắc Kinh về đại dịch, vốn đã khiến hàng chục ngàn người Mỹ thiệt mạng, tác động tiêu cực đến nền kinh tế và đe dọa cơ hội tái đắc cử của ông Trump vào tháng 11/2020.
Hai quan chức Hoa Kỳ giấu tên nói với Reuters rằng các nhân viên của chính phủ Mỹ đang thảo luận một loạt các biện pháp chống lại Trung Quốc, nhưng mới chỉ ở giai đoạn đầu, chưa đến bước xem xét của Tổng thống hay nhóm cố vấn an ninh quốc gia của ông.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã nói rõ, hiện giờ ông ưu tiên cho việc xác định trách nhiệm của Bắc Kinh trong đại dịch COVID-19 hơn là một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.
Ngày 30/04, Washington Post trích dẫn nguồn tin cho biết một số quan chức trong chính quyền Trump đang thảo luận về ý tưởng hủy bỏ một số khoản nợ mà Hoa Kỳ đang nợ Trung Quốc để trả đũa việc Bắc Kinh thiếu minh bạch đối với đại dịch COVID-19.
Tuy nhiên, hiện chưa rõ Tổng thống Trump có ủng hộ ý tưởng đó không. Theo Reuters, khi được hỏi liệu Hoa Kỳ có cân nhắc đến việc ngừng thanh toán các nghĩa vụ nợ của mình như một cách để trừng phạt Bắc Kinh hay không, Tổng thống Trump cho biết: “Chà, tôi có thể làm khác đi. Tôi có thể làm điều đó, nhưng chỉ cần đánh vào thuế quan thì đã có thêm nhiều tiền rồi. Vì vậy, tôi không nhất thiết phải làm điều đó”.
Hai nguồn tin cho biết, những ý tưởng khác mà chính quyền Trump đang xem xét là các biện pháp trừng phạt Bắc Kinh, hạn chế thương mại phi thuế quan và tìm cách tước bỏ quyền miễn trừ chủ quyền của Trung Quốc (một đặc quyền quy định các quốc gia không bị xét xử bởi bất kỳ cơ quan tài phán nào, dù là quốc tế hay thuộc quốc gia khác).
Nếu Trung Quốc bị tước bỏ quyền này, các công dân, tổ chức và chính phủ Hoa Kỳ sẽ có quyền nộp đơn kiện Trung Quốc tại tòa án Hoa Kỳ nhằm đòi Bắc Kinh bồi thường thiệt hại do đại dịch COVID-19.
