Tian Yun, cộng tác viên cho tờ The Epoch Times đã có bài phân tích về việc tại sao ban đầu nước Nga có rất ít người nhiễm virus Vũ Hán, nhưng sau đó số người nhiễm bệnh lại tăng lên và đến nay số người nhiễm Covid-19 ở Nga đã cao thứ 3 thế giới. Sau đây là phần chuyển ngữ sang tiếng Việt bài viết của bà đăng trên tờ The Epoch Times.
Hai quan chức cấp cao của Nga là Thủ tướng Mikhail Mishustin và Bộ trưởng Văn hóa Olga Ljubimova cũng đã cho kết quả dương tính với virus Vũ Hán. Sự phát triển đại dịch ở Nga có phần bất ngờ. Điều gì đã gây ra sự gia tăng mạnh mẽ các ca nhiễm Covid-19 ở Nga?
Nga đã áp dụng các biện pháp nhanh chóng và quyết đoán khi bắt đầu đại dịch. Vào ngày 31/1, Nga đã đóng 16 cửa khẩu biên giới với Trung Quốc và ngừng cấp thị thực điện tử cho Trung Quốc đại lục. Chính quyền Nga cũng đã dừng hoàn toàn các chuyến tàu đi và đến Trung Quốc và Triều Tiên. Các hãng hàng không lớn bị đình chỉ hoặc giảm đáng kể các chuyến bay giữa Trung Quốc và Nga.
Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) đã từng mô tả các biện pháp kiểm soát đại dịch ở Nga nhằm cô lập khỏi Trung Quốc là thuộc dạng nghiêm ngặt nhất. Chính nhờ động thái nghiêm ngặt này, tính đến ngày 16/3, trên toàn nước Nga, chỉ có ít hơn 100 ca nhiễm được xác định.
Tuy nhiên, thời gian tốt đẹp không kéo dài. Sau một thời gian cô lập khỏi Trung Quốc, các nhà lãnh đạo Nga bắt đầu khôi phục mối quan hệ với chính quyền nước này, ca ngợi Trung Quốc và ủng hộ hợp tác. Kể từ đó, số lượng các ca nhiễm Covid-19 tại Nga đã tăng lên nhanh chóng, và có một sự gia tăng mạnh trong tháng Tư. Đầu tháng 5, hơn 10.000 ca nhiễm Covid-19 đã được báo cáo mỗi ngày trong mười ngày liên tiếp.
Tôi nghĩ rằng chính lập trường ủng hộ chính quyền Trung Quốc của Nga đã khiến cho hệ thống phòng thủ Covid-19 của họ bị sụp đổ.
Thái độ của Nga trong việc kiểm soát đại dịch viêm phổi Vũ Hán
Tổng thống Putin đã có ba cuộc điện đàm với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sau khi virus Vũ Hán bắt đầu lan rộng ra bên ngoài Trung Quốc. Cả Văn phòng Tổng thống Nga và Tân Hoa Xã, cơ quan ngôn luận của chính quyền Trung Quốc đều đưa tin về ba cuộc trò chuyện này.
Cuộc điện thoại đầu tiên vào ngày 19/3 thực sự là một cuộc liên lạc chậm trễ giữa hai nước, vì ông Tập đã nói chuyện với hơn một chục nhà lãnh đạo các nước trước cuộc trò chuyện với ông Putin. Hành động nhanh chóng của Nga trong việc đóng cửa biên giới với Trung Quốc, cũng như thể hiện thái độ lạnh lùng với nước này, có thể là lý do thực sự cho sự chậm trễ.
Nói về cuộc điện đàm ngày 19/3 giữa hai vị lãnh đạo, Tân Hoa Xã tuyên bố trong một thông cáo báo chí rằng, ông Putin đánh giá cao những nỗ lực của Trung Quốc trong việc chống lại đại dịch Covid-19, nói rằng Trung Quốc là một “ví dụ điển hình” cho cộng đồng quốc tế về phòng chống dịch bệnh. Nga hy vọng sẽ tiếp tục mối quan hệ hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau với Trung Quốc trong việc chống lại đại dịch, đồng thời, hy vọng mối quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện giữa Nga và Trung Quốc sẽ trở nên sâu sắc hơn.
Về phía Nga, nói về cuộc điện đàm ngày 19/3, thông báo bằng tiếng Anh từ trang web chính thức của Văn phòng Tổng thống Nga tuyên bố: “Phía Nga đánh giá cao kết quả đạt được của lãnh đạo Trung Quốc và người dân Trung Quốc trong việc chống lại sự lây lan của căn bệnh này”.
Vào ngày 16/4, ông Tập và ông Putin đã có cuộc điện đàm lần thứ hai. Tân Hoa Xã đưa tin, trong cuộc điện đàm, ông Putin nói rằng một số người đã cố gắng “bôi nhọ” Trung Quốc khi nói về nguồn gốc của virus, và “Nga sẵn sàng tiếp tục tăng cường trao đổi, hợp tác với Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực như việc chống lại đại dịch”.
Nói về cuộc điện đàm lần 2, văn phòng Tổng thống Nga cho biết: “Hỗ trợ lẫn nhau trong việc chống lại mối đe dọa toàn cầu này là bằng chứng rõ ràng hơn về bản chất đặc biệt của quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Nga – Trung. Hai nhà lãnh đạo đã tái khẳng định cam kết tăng cường hợp tác hơn nữa trong lĩnh vực này…. Vladimir Putin ca ngợi những hành động nhất quán và hiệu quả nhằm ổn định tình hình dịch bệnh ở Trung Quốc. Ông nhấn mạnh rằng việc cáo buộc Trung Quốc chậm trễ trong việc tiết lộ thông tin cho thế giới về sự lây nhiễm nguy hiểm này là phản tác dụng”.
Vào ngày 8/5, ông Tập đã chúc mừng ông Putin nhân kỷ niệm 75 năm (ngày 9/5) chiến thắng “cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại” của liên bang Xô Viết. Tân Hoa Xã đưa tin rằng, ông Putin đã đề cập về việc có “một số lực lượng đổ lỗi cho Trung Quốc về đại dịch. Nga phản đối hành vi của họ và sẽ đứng vững với Trung Quốc”. Tuy nhiên, không thấy có tuyên bố như vậy từ Văn phòng Tổng thống Nga.
Mặc dù hai bên khác nhau trong tuyên bố của họ về nội dung ba cuộc điện đàm, nhưng lập trường của ông Putin chắc chắn đã giúp chính quyền Trung Quốc trong giai đoạn khó khăn. Hiện tại, trong số các quốc gia có ảnh hưởng, ông là nhà lãnh đạo duy nhất công khai lên tiếng phản đối Hoa Kỳ đã “đổ lỗi” cho sự hoành hành của dịch bệnh trên toàn thế giới là do chính quyền Trung Quốc bưng bít thông tin. Khi chính quyền Trung Quốc đang phải đối mặt với sự lên án của toàn thế giới, sự hỗ trợ về mặt tinh thần từ Nga có ý nghĩa rất lớn.
Hãy nhìn vào dòng thời gian. Đại dịch Covid-19 ở Nga trở nên tồi tệ từ cuối tháng 3, trùng với lời khen ngợi và ủng hộ của ông Putin đối với chính quyền Trung Quốc. Đây có lẽ không phải là chuyện ngẫu nhiên.
Tuyên bố của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nga
Bộ trưởng Ngoại giao của các nước BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi) đã tổ chức một hội nghị trực tuyến vào ngày 28/4 để bàn cách chống dịch Covid-19. Bộ Ngoại giao Nga đã công bố các tuyên bố và câu trả lời cho các câu hỏi đến từ truyền thông của Bộ trưởng, ông Sergey Viktorovich Lavrov.
Nói về vai trò của WHO, ông Lavrov cho biết: “Chúng tôi cho rằng WHO là một tổ chức cực kỳ quan trọng, hiện đã trở thành một nền tảng tuyệt vời để thu thập thông tin và sự kiện từ nhiều quốc gia khác nhau….Nga sẽ tiếp tục hỗ trợ WHO bất kể các quốc gia khác có thể có những ý kiến về các hoạt động của WHO”.
Ông cho biết: “Theo đánh giá của chính phủ Nga về sự tương tác giữa Nga và Trung Quốc trong việc chống lại virus corona, chúng tôi tin rằng việc này xứng đáng được đánh giá cao. Ngay từ đầu, chính phủ Nga đã hỗ trợ cho thành phố Vũ Hán ở Trung Quốc và tôi hy vọng Chính phủ Nga đã đóng góp cho Trung Quốc vượt qua mối đe dọa này khá nhanh. Bây giờ Bắc Kinh đang giúp tất cả mọi người, kể cả nước Nga trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus này”.
Ai cũng biết rằng WHO đã hành động như một con rối của chính quyền Trung Quốc trong việc xử lý đại dịch toàn cầu. Đóng vai trò là con rối cho Bắc Kinh, WHO đã gây ra sự chậm trễ nghiêm trọng trong phòng chống đại dịch trên toàn cầu. Tuy nhiên, ông Lavrov đã nói rất nhiều về WHO và ca ngợi sự hợp tác giữa Trung Quốc và Nga. Tuyên bố của ông là một sự thừa nhận mạnh mẽ về mối quan hệ thân thiết giữa Nga và Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Quan hệ đối tác chiến lược Nga-Trung
Sau sự sụp đổ của Liên Xô, Nga đã tích cực tạo mối quan hệ thân thiết với phương Tây và để ĐCSTQ sang một bên. Cho đến cuối năm 1992, Trung Quốc và Nga đã khôi phục các tương tác ngoại giao và thương mại thông thường.
Khi ông Putin lên nắm quyền vào năm 2001, Nga và Trung Quốc đã ký “Hiệp ước hữu nghị Trung – Nga năm 2001”, nhằm thiết lập một quan hệ đối tác chiến lược bình đẳng. Đến năm 2010, hai nước đã xác nhận họ đã tiến tới “Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện”.
Sau khi ông Tập Cận Bình lên nắm quyền, các tương tác giữa Bắc Kinh và Moscow trở nên thường xuyên hơn. Vào tháng 7/2017, hải quân Trung Quốc và Nga đã tổ chức cuộc tập trận quân sự chung đầu tiên ở biển Baltic. Vào tháng 9/2018, lần đầu tiên Trung Quốc tham gia cuộc tập trận quân sự hàng năm của Nga có tên mã là “Phương Đông 2018” (Vostok-18). Những hành động này đã thu hút sự chú ý của thế giới.
Kết luận
Trong những năm gần đây, về bề mặt, Nga tỏ thái độ không mấy thân thiết với Bắc Kinh, nhưng về cơ bản, chính phủ Nga vẫn duy trì mối quan hệ đối tác chặt chẽ với ĐCSTQ. Moscow thường đứng về phía ĐCSTQ trong các vấn đề liên quan đến nhân quyền và không bảo vệ công lý. Ví như, mấy năm gần đây, các quan chức Nga đã kiềm chế và cản trở các hoạt động của các học viên Pháp Luân Công tại Nga. Đồng thời, Nga đã đưa ra một lựa chọn rất không khôn ngoan trong việc ủng hộ chính quyền Trung Quốc về xử lý đại dịch.
Bắc Kinh thường khoe khoang về sự tin cậy lẫn nhau, sự hợp tác và giá trị chiến lược giữa Trung Quốc và Nga. Trên thực tế, mối quan hệ này được thúc đẩy bởi những lợi ích vô đạo đức và lệch khỏi các giá trị phổ quát, mờ ám và xấu xa. Đối với bất kỳ chính phủ nào, có mối quan hệ tốt với ĐCSTQ sẽ chỉ mang lại những rắc rối vô tận. Sự đảo ngược bất ngờ về tình hình dịch bệnh ở Nga đã chứng minh cho điều đó.
Bài viết được đăng trên trang The Epoch Times ngày 16/6, thể hiện quan điểm riêng của tác giả và không nhất định phản ánh quan điểm của Đại Kỷ Nguyên.
Đăng theo DKN