Trước những thức mắc về việc ca sĩ Thuỷ Tiên và nhiều nghệ sĩ kêu gọi quyên tiền ủng hộ người dân miền Trung đang chịu lũ lụt là trái với quy định của pháp luật, Luật sư Phạm Thanh Hữu thuộc Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh đã có những chia sẻ giúp mọi người hiểu rõ về vấn đề này.
Liên quan về vấn đề trên, báo Tổ Quốc đã có cuộc trao đổi với Luật sư Phạm Thanh Hữu và được giải đáp:
PV: Một số người cho rằng theo Khoản 3 Điều 5 Nghị định 64/2008/NĐ-CP thì ngoài các tổ chức, đơn vị như Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội chữ thập đỏ Việt Nam, cơ quan thông tin đại chúng của Trung ương, địa phương… thì không một tổ chức, đơn vị, cá nhân nào được quyền tổ chức tiếp nhận tiền, hàng cứu trợ; do đó, việc ca sĩ Thủy Tiên nhận tiền từ thiện của người dân để ủng hộ đồng bào miền Trung là vi phạm pháp luật. Quan điểm trên có đúng hay không, thưa luật sư?
Luật sư Phạm Thanh Hữu: Nghị định 64/2008/NĐ-CP quy định về tổ chức vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai xảy ra trong và ngoài nước, khắc phục hậu quả do hỏa hoạn; sự cố nghiêm trọng; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo trong các quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện… đứng ra tổ chức.
Còn việc cá nhân nói chung, ca sĩ Thủy Tiên nói riêng nhận tiền đóng góp tự nguyện từ người khác để làm từ thiện thì không thể sử dụng Nghị định 64/2008/NĐ-CP để điều chỉnh. Do đó, việc căn cứ vào Nghị định 64/2008/NĐ-CP để cho rằng ca sĩ Thủy Tiên vi phạm pháp luật là không đúng, thể hiện sự hiểu sai quy định pháp luật.
PV: Vậy trường hợp ca sĩ Thủy Tiên nhận tiền đóng góp của người dân để cho đồng bào miền Trung trong thời gian qua sẽ được điều chỉnh bởi văn bản pháp luật nào?
Luật sư Phạm Thanh Hữu: Theo tôi trong trường hợp này sẽ áp dụng các quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015. Người dân tự nguyện gửi tiền cho ca sĩ Thủy Tiên với mong muốn nhờ ca sĩ Thủy Tiên chuyển số tiền này cho đồng bào miền Trung đang gặp hoàn cảnh khó khăn do bão lũ gây ra và ca sĩ Thủy Tiên đã nhận tiền và thực hiện đúng.
Như vậy, có thể thấy người dân tự nguyện gửi tiền cho ca sĩ Thủy Tiên là bên tặng cho tài sản, đồng bào miền Trung đang gặp hoàn cảnh khó khăn được nhận tiền từ ca sĩ Thủy Tiên là bên được cho tài sản, còn ca sĩ Thủy Tiên chỉ là người giữ vai trò trung gian (có thể gọi là người được bên tặng cho tài sản “ủy quyền” làm thay).
Rõ ràng, trong các bước nêu trên, từ việc người dân gửi tiền cho ca sĩ Thủy Tiên đến việc Thủy Tiên giao tiền từ thiện tới tay đồng bào miền Trung đang gặp hoàn cảnh khó khăn đều là tự nguyện, không có sự lừa dối mà đó là nghĩa cử cao đẹp và hoàn toàn có lợi cho xã hội nên không thể nói ca sĩ Thủy Tiên vi phạm pháp luật.
PV: Thưa luật sư, nếu trường hợp một người nào đó nhận tiền từ thiện do nhà hảo tâm quyên góp mà không gửi đến đồng bào miền Trung một cách đúng đắn như ca sĩ Thủy Tiên thì có bị xử phạt gì hay không?
Luật sư Phạm Thanh Hữu: Theo tôi, trong trường hợp này thì người giữ vai trò trung gian đã không hoàn thành đúng việc mà người gửi tiền làm từ thiện đã “ủy quyền” nên người gửi tiền làm từ thiện có quyền đòi lại tiền đã gửi. Trường hợp, ở mức độ nghiêm trọng thì người giữ vai trò trung gian này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017).
PV: Vâng, xin cảm ơn luật sư!
Hôm qua, sau khi nhận được rất nhiều ý kiến về việc sử dụng số tiền hơn 100 tỷ quyên góp được, nữ ca sĩ cũng đã có những chia sẻ về quan điểm của mình việc làm từ thiện.
Nữ ca sĩ viết: Hôm qua sau khi mình công bố số tiền chuyển khoản là hơn 100 tỷ thì rất nhiều bạn bè anh em gọi điện thoại cho mình cũng như nhắn tin rất nghiêm trọng…
Họ lo lắng cho mình, dặn mình nên khoá tài khoản lại, vì nếu không cẩn thận là coi như mất hết cả sự nghiệp tạo dựng.
Mình nhận rất nhiều lời khuyên cân nhắc của các Facebooker, nhà báo về việc nên làm như thế nào để sử dụng số tiền minh bạch hiệu quả.
Mình cảm ơn và xúc động rất nhiều vì mọi người đã rất quan tâm lo lắng cũng như muốn bảo vệ cho mình.. vì không muốn mọi người quá lo lắng quá nhiều nên mình sẽ trình bày 1 số quan điểm như sau cho mọi người yên tâm.
Nay Tiên viết hơi dài mong mọi người thông cảm nha.
Về ý kiến số tiền quá lớn nên cần có 1 tổ chức cứu trợ như 1 bộ máy thu nhỏ để làm việc này có hiệu quả hơn, hoặc giao cho 1 bên cơ quan chức năng nào đó để giải ngân tài chính minh bạch, hoặc thuê 1 bên thứ 3 nào để đi kiểm tra tài chính v.v..
Tất cả những góp ý này, Tiên cảm ơn và ghi nhận rất nhiều, nhưng, mình không làm theo được.
Mỗi người sẽ có 1 quan điểm riêng để làm từ thiện, 1 cách riêng để giúp đỡ cộng đồng.. Việc tổ chức 1 bộ máy cồng kềnh càng làm rắc rối và mất thời gian họp hành rồi đưa ra quyết định? nhỡ đâu trong bộ máy mình xây dựng nên có người không đàng hoàng, gây ảnh hưởng đến tổ chức thì lại càng nguy hiểm trở thành miếng mồi ngon cho các tổ chức phản động chống phá nhà nước, nên tuyệt đối không thể…
Tiên chỉ là 1 cá nhân và Tiên sẽ làm việc theo cái tâm của 1 cá nhân mong muốn giúp đỡ cộng đồng, tiền trao tận tay để giúp đỡ bà con, không thông qua 1 tổ chức nào cả VÀ CŨNG KHÔNG TẠO RA 1 TỔ CHỨC NÀO CẢ , tiền người dân gửi cho Tiên đi trực tiếp giúp đỡ, là Tiên phải cầm đi, dù có cực đến mấy..nếu giao cho 1 cơ quan tổ chức nào thì khác gì Tiên lừa họ??
Sức Tiên đến đâu Tiên sẽ cố gắng làm đến đó, tổ chức bộ máy là công việc của nhà nước để giúp đỡ nhân dân, như covid hay là cứu hộ người dân ra khỏi vùng nguy hiểm đều là có công không nhỏ của nhà nước mình, Tiên đi ra hiện trường thực tế Tiên thấy rõ điều đó nên Tiên rất trân trọng họ.
Nhà nước mình làm những việc lớn, họ chi ngân sách nuôi quân để bảo vệ đất nước, giữ yên bình tổ quốc, còn công việc của một người dân nhỏ bé như mình thì chỉ là làm sao giúp được cộng đồng càng nhiều càng tốt theo tinh thần lá lành đùm lá rách thế thôi.
Lúc nghe nhiều người nói và lo lắng cho mình, sợ sẽ bị làm khó dễ khi cầm số tiền quá lớn, mình có gọi điện hỏi mẹ mình. mình hỏi “ con có nên đóng tài khoản không?” mẹ mình nói “ thôi con, tiền bao nhiêu cho đủ? bao nhiêu người dân còn cực khổ, mình còn lo giúp nhiều người con cứ để đó đi, không đủ mà giúp người ta xây lại nhà cửa mua giống làm ăn đâu, con cứ làm đúng tự khắc Trời Phật sẽ giúp mình, không phải lo”
Mà thực ra mình hỏi thử lòng mẹ mình coi có sợ không chứ với mình “ đã làm thì không sợ, đã sợ thì không làm “ chết mình còn không sợ thì những việc cỏn con này sợ gì mà không cố gắng được
Người ta sống trên đời chết đi không mang theo được gì cả, tiền bạc, danh vọng, địa vị, gia đình v.v… Chết đi chỉ mang theo được cái gì người ta tạo ra bằng suy nghĩ hay hành động. Nên yêu thương được ai thì yêu thương, giúp được ai thì giúp.
Nếu như vì việc này mà mình không may mất hết mình cũng vui vẻ chấp nhận , vì mình tin rằng với số lượng người được giúp, cũng đánh để mình đánh đổi mà. Ai mà không đến lúc già đi và mất hết chứ.
Một số bạn bảo việc cho tiền cho người dân là không nên, vì như vậy thì bất cập quá, nên giúp thức ăn cho họ.
Mình rõ ràng quan điểm, mục đích chính của mình là giúp Tiền mặt để người dân tái thiết lại cuộc sống sau lũ. Mình ngồi nhà qua báo chí thì nghe vậy thôi chứ không đến thực tế tận nơi thì không thể hiểu được đâu. Mình nói thật là người dân không đói đến mức không còn gì ăn, họ vẫn có hàng xóm giúp đỡ nhau, chính quyền địa phương 1 số nơi vẫn cố gắng gửi thức ăn cho người dân mỗi hộ 4 gói mì 1 ngày.
Chỉ có một số nguy hiểm nước dâng cao làm trở tay không kịp, mất người và tài sản..nước lũ dâng lên thì vài hôm cũng rút.. nhưng mà cái mà mình chứng kiến và ám ảnh là sự hoảng loạn của người dân khi họ mất hết, trôi hết đồ đạc nhà cửa v.v.. các bạn xem clip không? gia súc gia cầm, vay ngân hàng để làm ăn họ bảo mất hết rồi, tủi thân lắm… cái chén cái nồi cũng không còn mà ăn, nóc nhà, cửa, giường chiếu, gia cầm.. trôi hết rồi.. mất hết. Tiên đứng nghe nói mà khóc luôn ấy..
Cái Tiên có thể lúc đó là chỉ cho vài triệu tiền chợ búa thôi chẳng thấm vào đâu so với mất mát.. mà cái được lớn nhất khi Tiên có mặt ở đó là quăng cho họ 1 cái phao bằng những lời động viên. Tiên hứa là sẽ cho họ xây nhà lại cao hơn, cho họ 1 số tiền mua lại những cái đã trôi đi, cho vốn làm ăn để họ có thể tái thiết lập cuộc sống sau lũ. Đó là cái chính mà Tiên muốn làm, chứ không phải chỉ là đến cho vài triệu tiền chợ chửa cháy.
Tiên cũng từng khó khăn, cũng từng ước gì có ai cho mình tiền để mình ăn 1 cái bánh mì thịt hay ly nước mía cho đỡ đói khát, cũng từng tủi thân khi không biết ngày mai mình sẽ sống ra sao, nên Tiên hiểu khi mình quăng cho người ta 1 cái phao ngay lúc hoảng loạn, nó giúp cho người ta yên tâm và có động lực sinh tồn nhiều đến như thế nào.
Riêng ý kiến về việc chi tiêu minh bạch đến mức chi tiết phải ghi ra từng khoản chi và phải có ekip theo làm việc này. Thật sự là Tiên không đủ tiền để chi trả cho ekip làm việc này đâu ạ, đây là việc thiện từ tâm, tất cả những anh em đi theo Tiên đều có công ăn việc làm ổn định, không quen biết nhau, nhưng khi gọi thuê xe thì họ bỏ việc không lấy tiền công, còn kêu gọi thêm anh em trong nhóm tình nguyện để giúp đỡ bảo vệ Tiên những lúc đông dân quá, khi tình hình thiếu kiểm soát.
Để đi gom được hàng cứu trợ là cả 1 vấn đề lớn, các bạn gái giúp Tiên là các em sinh viên đại học, tình nguyện viên tại địa phương. Lũ lớn nên giao thông khó khăn, hàng hoá khan hiếm tụi Tiên phải chạy đi gom hàng từng đại lý lớn, siêu thị, đến những tiệm tạp hoá tiệm thuốc nhỏ, vài chục thùng mì, 5-10 chai dầu gió mỗi nơi một ít… thành đến con số hàng nghìn phần quà mỗi ngày… các chuyển khoản và tiền mặt nhỏ lẻ rất nhiều.
Những hàng hoá này không thể mua từ công ty có hoá đơn chuyên nghiệp được. Hoặc khi cho tiền chợ, Tiên cũng phải nhìn mặt từng người và từng hoàn cảnh mới cho, nhiều như thế hàng ngày bao nhiêu trường hợp gặp, nước cao vừa lo an toàn, vừa lo khiêng hàng hoá nặng, vừa phải chạy việc cho nhanh để giúp được nhiều người hơn, nên không cách gì để mà thuê nổi người theo ghi rõ ràng từng khoản chút chút rồi về tính được…Nên cái lo là lo không biết mọi người có thể chia sẻ về vấn đề này giúp Tiên hay không thôi.
Mình ngồi nhà nghĩ trên giấy thì việc nói thôi nó rất là đơn giản, để làm được thì hãy đặt thử hoàn cảnh rồi mới thấy khó như thế nào khi thời gian vừa hạn hẹp mà vài chục người chạy việc còn không xuể để giúp bà con, ăn trưa chỉ dám ăn vội cái bánh mì không trên xe sau khi làm xong việc, hôm cuối cùng ăn được bát mì tôm lúc đợi thuyền đón là bữa ăn ngon nhất trong tuần rồi…làm gì đủ nhân lực thời gian nên ý tưởng minh bạch đến chi li chi tiết Tiên chắc với mọi người là chỉ có bộ máy trả lương chuyên nghiệp còn chưa chắc làm được hay không.
Tiên đang gọi xin ngân hàng các khoản chi ra vì số đầu vào qua nhiều không giấy nào mà in nổi được hết các thông tin chuyển vào vì nó nhiều lắm lắm. Tiên nghĩ tốt nhất là mọi người cứ chuyển vào, ngân hàng xác nhận số tổng vào, và mình xin số sao kê chi ra chi tiết có đóng dấu ngân hàng, trên các khoản chi ra đó Tiên sẽ giải thích cho mọi người hiểu các khoản này dùng để làm gì làm gì.
Mong là mọi người đừng lo lắng quá nhiều, 100 tỷ thấy nhiều, ai cũng sợ không làm nổi. Nhưng mà bản thân Tiên cũng không biết, có đủ hay là không đủ cho 3-4 tỉnh ngập lũ đâu, ngoài xây nhà mình còn làm cầu cống đường xá cho người dân ở vùng sâu xa, lũ này cuốn trôi bao nhiêu cây cầu, người dân họ không đi qua được nè, họ phải chế cầu tạm đi cực kỳ nguy hiểm. Nếu đủ thì thôi, dư thì mình còn thiếu gì việc để giúp người.
Như đợt COVID vừa rồi, Tiên mà có Tiền là Tiên phát lương cho các anh chị em công nhân thất nghiệp để nuôi con nhỏ và cha mẹ già rồi. Lúc đó Tiên chỉ có thể nuôi được 1 số gia đình quá khổ qua mùa dịch bằng cách chuyển tiền Để giúp họ có cái ăn thôi, ai cũng khổ đâu dám kêu gọi thêm, tiền giúp dân không biết bao nhiêu cho đủ đâu ạ.
Và Tiên tin là nếu mình là một công dân tốt biết giúp đỡ người khác, không làm gì trái pháp luật thì chính quyền nhà nước nào cũng ủng hộ cho mình cả, các bạn đừng lo nha
Chiều tối hôm qua Tiên về Sài Gòn để giải quyết công việc còn tồn đọng rồi sẽ quay trở lại miền Trung 1-2 hôm tới. Tiên sẽ update thông tin sớm cho mọi người nhé. Cảm ơn mọi người rất nhiều ạ
P/s : à còn 1 việc rất quan trọng, xin mọi người đừng gọi vào số bạn Quỳnh 0902847769 quản lý Tiên nữa ạ, 1 ngày hơn 1.000 cuộc gọi mà trong khi bạn ấy còn công việc và gia đình, tội bạn ấy lắm ạ. Đây là số chỉ dành cho công việc thôi, mấy nay bạn ấy không làm được gì cả ạ.
Mọi người đừng chia sẻ số đó nữa, các việc trợ giúp từ thiện vui lòng gọi vào số riêng 0934007218 nhé. Cảm ơn nhiều ạ!
Theo ĐKN