Liệu bạn có thể tưởng tượng việc 50.000 vệ tinh được phóng lên quỹ đạo để phát sóng 5G và Wi-Fi tới mọi ngõ ngách trên quả đất. Chuyện nghe như phim, nhưng trên thực tế viễn cảnh này sẽ sớm thành hiện thực.
Tiên phong trong nỗ lực tham vọng này là kế hoạch triển khai 42.000 vệ tinh Starlink lên quỹ đạo của SpaceX – hãng sản xuất tàu vũ trụ của tỷ phú Elon Musk. Dự án này giúp SpaceX tiến gần đến ngưỡng cửa có thể phát sóng 5G xuống mọi ngóc ngách trên Trái Đất từ mạng lưới vệ tinh trong không gian.
SpaceX dự kiến phóng khoảng 120 vệ tinh mỗi tháng trong năm nay.
Lần triển khai các vệ tinh gần nhất là vào ngày 18/3/2020, khi tên lửa Falcon 9 của SpaceX chở 60 vệ tinh Starlink tiến vào không gian, nâng tổng số vệ tinh internet trong không gian lên gần 400.
Theo thông tin từ ChildrenDefense.org, chưa có bất kỳ cơ quan cấp quốc gia hay quốc tế nào thực hiện các đánh giá để đo lường, giảm thiểu, ngăn chặn hoặc công bố kết quả tác động đến môi trường của bức xạ vệ tinh.
Trang Children Defense cho biết:
“FCC (Ủy ban Truyền thông liên bang Mỹ) chưa từng đánh giá tác động của bức xạ từ 50.000 vệ tinh hay bất kỳ ảnh hưởng hiện hữu và tiềm ẩn nào khác đối với môi trường từ mạng lưới vệ tinh này. Nhiều khả năng FCC sẽ giải thích rằng nghĩa vụ của họ chỉ là đánh giá các hoạt động trên mặt đất cũng như đo lường các thiết bị mà theo quy định pháp lý được định nghĩa là “các cột, tháp, trạm gốc và các hạ tầng cơ sở khác có liên quan” – trong đó không đề cập cụ thể đến các vệ tinh trên trời”.
Tháng 3/2020, FCC đã phê duyệt việc xây dựng mạng lưới ăng ten mặt đất của SpaceX. Theo đó, một cơ sở hạ tầng gồm 1 triệu ăng ten sẽ được thiết lập trên khắp hành tinh để kết nối với hàng ngàn vệ tinh hiện đã bắt đầu hành trình lên không gian.
Bên cạnh các chùm điện từ phát tần số vô tuyến (RF) và bức xạ vi sóng phủ tràn ngập Trái Đất từ các vệ tinh, thì các ăng-ten mặt đất, vốn cũng phát bức xạ, sẽ được lắp đặt gần khu dân sinh, thậm chí bên trong nhà ở.
Trang Children Defense giải thích thêm:
“Song song với bức xạ từ hàng chục ngàn vệ tinh, giấy phép được FCC cấp cho SpaceX còn cho phép thiết lập một triệu thiết bị phát sóng trên mặt đất. Theo đó SpaceX Services (một công ty con của SpaceX) sẽ được phép lắp đặt các thiết bị đầu cuối (terminal) ứng dụng “công nghệ định dạng chùm và ăng-ten tiên tiến” giúp kết nối không dây giữa người dùng cuối (người và máy) trên mặt đất với các vệ tinh quay xung quanh địa cầu.
Việc thiết lập “các thiết bị hướng tới người tiêu dùng” này có thể yêu cầu lắp đặt các thiết bị đầu cuối phát bức xạ trực tiếp trong nhà. Elon Musk tóm tắt quá trình cài đặt hai bước đơn giản cho ăng-ten như sau: “hướng ăng ten lên trời rồi cắm nguồn””.
Nhìn chung, dự án này sẽ tạo nên một mạng lưới bức xạ lan tỏa rộng khắp, Trái Đất khi đó được ví như đang được phủ chùm lên “một tấm chăn bức xạ”. Và điều này có mang đến ảnh hưởng sức khỏe rất thực tại.
Giới khoa học đã trở nên lo ngại trước tác hại của 5G đối với sức khỏe con người, và một lượng lớn nghiên cứu củng cố cho điều này.
Năm 2018, hơn 200 nhà khoa học đã đệ trình Bản kiến nghị về công nghệ 5G lên Ủy ban Châu Âu EU (5G Appeal), kêu gọi đình chỉ việc triển khai 5G trước các mối quan ngại liên quan đến sức khỏe của loại hình công nghệ này. Họ đã trích dẫn lượng lớn bằng chứng khoa học có liên quan.
Các chuyên gia tuyên bố các trường điện từ tần số vô tuyến không chỉ “đã được chứng minh là có hại cho sức khỏe con người và môi trường, mà tổn hại của nó còn vượt quá phạm vi con người. Nhiều bằng chứng cho thấy tác hại đối với cả động vật và thực vật”.
Khi thảo luận về “mối nguy hiểm nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng” của cơ sở hạ tầng 5G trên mặt đất và ngoài không gian, các tác giả bản kiến nghị nhận định:
“Nếu không làm gì, nhân loại sẽ phải trả giá. Đây không phải là một lựa chọn”.
Ngoài ra, một bản kiến nghị khác – Bản kiến nghị Quốc tế dừng 5G trên Trái Đất và trong Không gian (International Appeal to Stop 5G on Earth and in Space) – đề cập đến các tác động tiềm tàng của các vệ tinh đối với từ trường Trái đất – tính đến hôm nay (23/4) đã thu thập được 251,305 chữ ký từ 214 quốc gia và vùng lãnh thổ. Từ trường Trái Đất rất quan trọng, tất cả các sinh vật sống muốn sinh tồn đều phải phụ thuộc vào đó.
SpaceX không phải là doanh nghiệp duy nhất tham gia lĩnh vực này. Những ông lớn khác như Amazon cũng có kế hoạch phóng tổng cộng 3.236 vệ tinh vào không gian.
Thời báo Los Angeles phát hiện Elon Musk đã xây dựng “đế chế” của mình nhờ hàng tỷ USD tiền trợ cấp của chính phủ Mỹ – tiền thuế của dân. Ông Musk hiện đang yêu cầu thêm 16 tỷ USD trợ cấp bổ sung từ chính phủ.
Với những tổn hại kinh tế nước Mỹ đang phải đối mặt do đại dịch Covid-19, một tín hiệu đáng mừng là ông Musk có lẽ sẽ khó có thể đạt được những gì mình muốn trong ngắn hạn.
Bộ phim tài liệu về các tác động xấu đến sức khỏe của công nghệ 5G: