Chính quyền Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba (1/10) tuyên bố Mỹ đã thu giữ nhiều lô hàng bị nghi ngờ là sản phẩm của lao động cưỡng bức ở Trung Quốc và một số nước khác, từ đó thể hiện rõ một thông điệp cho Bắc Kinh về tình trạng sử dụng nhân công theo kiểu nô lệ.

Theo AP, các lô hàng bị tịch thu bao gồm quần áo, vàng, kim cương và các mặt hàng khác đến từ các nước Trung Quốc, Brazil, Malaysia, Congo và Zimbabwe.

Một quan chức tại Cục Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ, bà Brenda Smith, cho biết cơ quan này đã ra lệnh bắt giữ ngay lập tức số hàng hóa trên tại các cảng nhập cảnh của Hoa Kỳ để điều tra thêm.

Bà cho biết các công ty có liên quan có thể tái xuất các lô hàng bị bắt giữ hoặc trình báo thông tin để chứng minh lô hàng của mình là hợp pháp.

Các công ty bị xử phạt là Công ty may mặc Hetian Taida tại Tân Cương, Trung Quốc; Bonechar Carvão Ativado Do Brasil Ltda tại Brazil; và WRP Châu Á Thái Bình Dương Sdn Bhd ở Malaysia. Động này cũng nhắm tới lô vàng được khai thác tại các mỏ vàng nhỏ ở miền đông Congo và kim cương thô được khai thác từ các cánh đồng kim cương Marange ở Zimbabwe.

Động thái thu giữ hàng của chính quyền Trump đặc biệt nhắm tới Bắc Kinh, vì bà Smith nói rằng “thông điệp ở đây là: một trong những cách phối hợp giữa Mỹ và Trung Quốc là đảm bảo không sử dụng lao động cưỡng bức”.

Bóc lột sức lao động là thực trạng tai tiếng ở Trung Quốc trong nhiều năm qua, và cũng là một yếu tố giúp nước này có thể tung ra thị trường những mặt hàng rẻ tiền với số lượng lớn.

Năm 2012 và năm 2018, giới truyền thông thế giới xôn xao khi một số người Mỹ phát hiện những lá thư cầu cứu trong các sản phẩm có nhãn “Made in China”, và thực chất là được sản xuất trong các nhà tù Trung Quốc.

thư cầu cứu
Lá thư cầu cứu trong hộp quà Halloween được sản xuất tại Trung Quốc (Ảnh: Julie Keith / Facebook)

Chính quyền Trung Quốc thường sử dụng sức lao động của tù nhân để sản xuất hàng hóa, trong đó có nhiều tù nhân lương tâm, tức những người bị bắt giữ không phải vì có hành vi bạo lực, mà chỉ vì họ bày tỏ niềm tin theo lương tâm, như tín ngưỡng, nhưng không được chính phủ ủng hộ.

Một lượng lớn các tù nhân lương tâm ở Trung Quốc là những người tập Pháp Luân Công, môn khí công theo nguyên lý Chân-Thiện-Nhẫn được tự do tập luyện ở Mỹ và nhiều quốc gia, nhưng bị đàn áp đẫm máu tại Trung Quốc từ năm 1999 đến nay.

Dân tộc Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi cũng góp phần lớn vào lượng tù nhân lương tâm bị bắt giữ ở Trung Quốc. Báo cáo hồi tháng 8 của Liên Hợp Quốc cho biết chính quyền Trung Quốc đã bắt giữ hơn 1 triệu người Duy Ngô Nhĩ vào các trại cải tạo lao động ở Tân Cương. 

Theo Đại Kỷ Nguyên